หากมีโอกาสหลายๆคนคงอยากจะมีบ้านพักผ่อนชายทะเลไว้สักหลังเพื่อไว้พักผ่อนหลังจากการคร่ำเคร่งกับงานมาตลอดทั้งปี หากมองย้อนไปในอดีตจะเห็นว่ารูปแบบของบ้านชายทะเลแบบดั้งเดิมจะปลูกสร้างโดยใช้วัสดุธรรมชาติใกล้ตัวจำพวกไม้ไผ่ ไม้โกงกางและใบจากโดยมีการจัดผังบ้านตามลักษณะการใช้งานของผู้เป็นเจ้าของ การปลูกบ้านชายทะเลแบบดั้งเดิมด้วยวัสดุธรรมชาตินับเป็นภูมิปัญญาชาวบ้านอย่างหนึ่ง เพราะสภาพแวดล้อมชายทะเลจะมีลักษณะเฉพาะที่แตกต่างจากบริเวณอื่นๆ วัสดุที่นำมาใช้สร้างบ้านเรือนและรูปทรงของบ้านจึงจะมีเอกลักษณ์เฉพาะที่สอดคล้องกับสภาพแวดล้อม เช่น การสร้างบ้านยกพื้นสูงขึ้นเพื่อทำใต้ถุนบ้านเป็นที่จอดเรือ เป็นต้น

บ้านชายทะเลในปัจจุบันมีวิวัฒนาการมากขึ้น เริ่มตั้งแต่ที่ดินแปลงสวยริมทะเลเปลี่ยนมือจากเจ้าของดั้งเดิมมาเป็นของนายทุน นักธุรกิจ ข้าราชการชั้นผู้ใหญ่ ที่ต้องการสร้างคอนโดมิเนียมเพื่อขายหรือให้เช่า หรือเพื่อสร้างบ้านหลังที่สอง-สามไว้พักผ่อนชายทะเล รูปแบบของบ้านและวัสดุที่ใช้จึงเปลี่ยนไปตามความต้องการของผู้เป็นเจ้าของ ความเจริญก้าวหน้าทางเทคโนโลยีทำให้การสร้างบ้านชายทะเลมีข้อจำกัดน้อยลง
 

อย่างไรก็ตามบ้านชายทะเลยังคงมีเอกลักษณ์เฉพาะตัวที่ดูแตกต่างจากบ้านในบริเวณอื่นๆอยู่บ้างตั้งแต่รูปทรง การตกแต่งและวัสดุที่ใช้  ทั้งนี้เพื่อให้บ้านมีความสวยงาม โดดเด่นและกลมกลืนกับสภาพแวดล้อมที่เป็นทะเล โดยสไตล์ของบ้านต้องเป็นการเปิดมุมมองที่เชื่อมต่อระหว่างภายนอกและภายในให้มากที่สุด โดยต้องการให้สามารถมองเห็นท้องฟ้ากว้างๆ ทะเลสีฟ้าใส บางบ้านอาจจะสร้างสระว่ายน้ำด้านหน้าที่สามารถมองเห็นทะเลกว้างในขณะนั่งพักผ่อนริมสระ        ในกรณีที่พื้นที่ไม่อำนวยสำหรับการเปิดมุมมองที่เชื่อมต่อระหว่างภายนอกและภายในได้ก็อาจทำเป็นช่องหน้าต่างกว้างๆเพื่อให้แสงธรรมชาติส่องผ่านเข้ามาและทำให้บ้านดูโปร่งโล่งสบายตา นอกจากนั้นการต่อเติมระเบียงนั่งเล่นกว้างๆเพื่อรับลมทะเลในตอนกลางวันโดยมีหลังคาหรือกันสาดเล็กๆเพื่อบังแดดก็ทำให้สามารถสร้างบรรยากาศริมทะเลได้ดีขึ้น

แม้ความก้าวหน้าทางเทคโนโลยีในการก่อสร้างจะก้าวหน้าไปมาก แต่การสร้างบ้านชายทะเลก็ไม่ควรใช้วัสดุที่มีส่วนประกอบของเหล็กเพราะไอเค็มจากทะเลอาจทำให้เกิดความเสียหายได้    ถ้าหลีกเลี่ยงไม่ได้จริงๆก็ต้องเคลือบวัสดุเหล่านั้นด้วยสารที่ป้องกันไอเค็มจากทะเลเสียก่อน

เครื่องตกแต่งบ้านที่เหมาะสมสำหรับบ้านชายทะเลควรเป็นวัสดุที่มาจากธรรมชาติ เช่น ไม้หรือหวายและของที่ได้จากทะเลโดนเน้นความเรียบง่ายของวัสดุ โทนสีของบ้านชายทะเลควรจะเป็นสีฟ้าสลับขาวเพราะจะเข้ากับบรรยากาศของท้องฟ้าและทะเลสีฟ้าและความขาวของหาดทราย เมื่อรวมกับการใช้สีฟ้าสลับขาวกับเครื่องใช้และของตกแต่งบ้าน เช่น เฟอร์นิเจอร์ขนาดใหญ่ เช่นโต๊ะ เก้าอี้ และของใช้ประเภทผ้าม่าน เบาะ หมอนอิง โคมไฟแล้วก็จะสื่อถึงอารมณ์และสีสันของทะเลได้เป็นอย่างดี

บ้านชายทะเลควรมีการปรับเปลี่ยนให้เข้ากับบรรยากาศของทะเลบ้างในบางโอกาส เช่นเปลี่ยนการตกแต่งผนังด้วยการสร้างพื้นผิวขรุขระหรือการฉาบผนังให้เป็นลอนคลื่นหรือสร้างลวดลายบนผนังเป็นภาพหรือสีสันของทะเลก็จะช่วยสร้างบรรยากาศของบ้านให้กลมกลืนกับทะเลได้ดีขึ้น

ส่วนต่างๆของบ้านชายทะเลตั้งแต่ห้องนอน ห้องน้ำ ห้องครัว ห้องนั่งเล่นก็ควรตกแต่งให้สอดคล้องกลมกลืนกับธรรมชาติ โดยเฉพาะห้องนั่งเล่นซึ่งเป็นบริเวณที่ถูกใช้งานมากควรเป็นห้องแบบเปิดกว้าง สามารถมองออกไปเห็นชายหาดภายนอกได้โดยการลดผนังระหว่างภายในและภายนอกบ้านและใช้ประตูแบบเปิดกว้าง หลักสำคัญของการสร้างบ้านชายทะเลคือควรให้เป็นธรรมชาติมากที่สุดซึ่งหมายความว่าควรใช้ประโยชน์จากสายลม แสงแดดตามธรรมชาติให้มากและลดการใช้อุปกรณ์ไฟฟ้าและเครื่องปรับอากาศให้น้อยลงเพื่อให้ได้บรรยากาศของการพักผ่อนชายทะเลอย่างแท้จริง